Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Ρένος Αποστολίδης - Παροιμίες

Η  επτάτομη   Ανθολογία  Ποίησης( 3 τόμοι 1476 σελ.)  και Διηγήματος (4 τόμοι 2174 σελ.)  αποτελεί μνημειώδες έργο καταγραφής  των πιό αντιπροσωπευτικών δειγμάτων  της  ελληνικής  πεζογραφίας (120 διηγήματα από 90 λογοτέχνες)   και   570 ποιητών. Ειναι   έργο διαχρονικό και αναλλοίωτα  επίκαιρο. Το ξεκίνησε  ο Ηρακλής  Αποστολίδης με την έκδοση  του 1933 ,  και στην συνέχεια στα  πλαίσια των  επναεκδόσεων  υποβλήθηκε στις   επιλεκτικές  με αυστηρά κριτήρια  διαλεγμένες προσθήκες και μεταττροπές  από τον   Ρένο.
Αποτέλεσμα  της ομαδικής   πνευματικής  διεργασίας  και  της  θέσεων   που  διατυπώνονται    στα  θεμελιώδη θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης αποτελούν  οι  παροιμίες  που έχουν καθιερωθεί  στην συνείδηση μας  ως  επιστέγασμα και  θέσφατο της λαϊκής  σοφίας.
Ο Ρένος Αποστολίδης  θεωρεί τις παροιμίες  ποιητικό υλικό, γι' αυτό και  τις συμπεριέλαβε στην  ανθογία του και μάλιστα  σε τέτοια έκταση  που  να  είναι πυκνογραμμένες  32  σελίδες (συνολικά 1500 παροιμίες).
Ο Ρένος  εξέθετε και ανέλυε  σημαντικές  θεματικές  ενότητες   (από ποίηση - γλώσσα - παιδεία -  προσωκρατική φιλοδοφία - ιστοριογραφία)  και  στις  τηλεοπτικές εκπομπές του στο κανάλι 5.
Ολες ανεξαίρετα  αποτελούν   μοναδικά   δείγματα  δια ζώσης  ελεύθερης ανάλυσης και κριτικής  εκτός  των περιχαρακωμένων  στενών πλαισίων που  μας  έχει επιβληθεί.
Με έχουν καταγοητεύσει οι  εκπομπή  που έγινε  με θέμα της παροιμίες.
Παραπέμπω στa  σχετικό  link  των video  και  παραθέτω  και αλαφαβητικά   αυτές  που το περιεχόμενο τους  είναι   συγκλονιστικό, ρεαλιστικό, λυρικό και γλαφυρό  τόσο  συνδυαστικά όσο και μεμονωμένα.


Μέρος  1ο
"Αβρακος  βρακί δεν είχε, τόβαλε και χέστηκε.
Αβρακος βρακί  έβαλε, σε κάθε πόρτα το έλυε.
Αγάλια  αγάλια βρίσκει η τάβλα το καρφί της.
Αγάλια αγάλια κότα μου και γω σε μαγειρεύω.
Αγάπα η Μάρω τον χορό και αύρε άνδρα ζουρνατζή.
Αγάπα με και μη το λες να τελειώνουν και οι δουλειές.
Αγάπα με τσαμπί τσαμπί να σ'αγαπώ σταφύλι.
Αγάπη της αποκριάς  στάχτη της πανωστριάς."

Mέρος 2ο
" Αγαπώ θα πεί  αγαπάω.
Αγαπώ και σένα αλλά κάλλιο έχω εμένα.
Αγγελική φωνή από γαϊδάρου στόμα;;
Aγέρας και γυναίκα δεν κλειδώνονται.
Αγέρας να φυσσά κι΄ αλέσματα όσα θες.
Αγιασε ο μαχαιροκλέφτης  και πουλά σκουρολεπίδες.
Αγιος που δεν θαυματουργεί λιβάνι  δεν του καίνε.
Αγκελώθηκε η νύφη μας ατην αλευροθήκη.
Αγουροφάης έφαγε και ωριμοφάης δεν εύρε.
Αν δεν βαρέσουν τ΄όργανα και δεν σφαγεί ο τράγος, δεν το πιστεύω μάνα μου ότι θα γενεί ο γάμος.
Αν δεν βρέξει πως θα ξαστερώσει.
Αν δε δώσεις δεν αγιάζεις.
Αν δεν γωνάτιζε η καμήλα  δεν θα την φορτώνανε.
Αδειανή πιστόλα δυό φοβίζει.
Αδειανό βαρέλι φίλο  δεν πιάνει.
Αδειανός δουλειά δεν είχε και έλυε και έδενε  τις γάτες.
Αδειος άνθρωπος παρηγοριά της χώρας.
Αν δεν λογιάζεις τις στιγμές μη τα μετρας τα χρόνια."

Μέρος 3ο
"Αν δεν κλωτσήσει ο γάϊδραος δεν τον ξεφορτώνουν.
Αν δεν κοπιάσουν γόνατα καρδιά δεν θεραπεύεται.
Αν δεν την στολίσεις με ψευτιές ντρέπεται να βγει όξω η αλήθεια.
Αν δεν φας δράκο, δράκος δεν γίνεσαι.
Αετός μύγες δεν πιάνει.
Αν θες να φυλάξεις την γυναίκα σου άστην,
Ακάλεστη δεν έρχεται η αρώστια.
Ακάλεστος γάϊδαρος  αφέντης λογιέται.
Ακαμάτης και φαγάς η κλέφτης η αφέντης.
Ακαμάτης και φαγάς πρώτος μάντης του χωριού.
Aκαμάτη τρέφεις προφήτη έχεις.
Ακέραια αλήθεια μήτε στο ευαγγέλιο.
Ακολούθα εάν θέλεις να διαβείς.
Ακουγα τα κουδούνια του και  ΄λεγα μάνδρες έχει."

Μέρος 4ο
"Ακου με τ' αυτιά βλέπε με τα μάτια.
Ακούμπα αν θες να βαστιέσαι.
Ακου πάντα και τις δύο καμπάνες.
Ακουσε ο κούκος ένα λόγο και ξεκούφανε τον κόσμο.
Ακρην βρήκε ο στραβός, μήτε πίσω μήτε μπρος.
Ακριβά αγοράζεις ακριβά καταλάς.

Ακριβαίνεις λιγοστεύω.
Ακριβοπούλαε και δίκαια ζύγιαζε.
Αλάργα αλάργα το φιλί για νάχει κάποια γλύκα.
Αλαργινός ο κήπος δωριανά τα λάχανα.
Αλάτι πάει στην αλυκή και φρύγανα στον λόγγο.
Αλείφτηκε λάδι ο τροχός για τούτο δεν φωνάζει.
............

Μέρος 5

Και  αυτό  είναι  μόνο η αρχή.   Η  συνέχεια  στην "Ανθολογία"    η  την  τετράτομη πραγματεία του μεγάλου μας λαογράφου  Νικολάου Πολίτη   " Παροιμίαι" (1899-1902)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου